Jak uchronić dziecko przed uzależnieniem od komputera?

Komputery szybko przeniknęły do współczesnego życia. Obecnie powszechnie obserwuje się, że ludzie mają kontakt z komputerami przez cały czas - w pracy, w domu, a nawet w samochodzie. Stopniowo komputer staje się integralną częścią życia nie tylko dorosłych, ale także dzieci.

Co to jest uzależnienie od komputera?

Termin "uzależnienie od komputera" odnosi się do patologicznego upodobania danej osoby do pracy lub spędzania czasu przy komputerze. Specjaliści określają ten rodzaj uzależnienia jako specyficzne emocjonalne "uzależnienie" od środków technicznych. Przybierają one postać chorobliwego uzależnienia od gier wideo, nadmiernego poszukiwania informacji lub pochłonięcia rozmowami z przyjaciółmi w sieci. Przede wszystkim należy odróżnić "uzależnienie od komputera" od "pasji". Jeśli dziecko potrafi przez jakiś czas siedzieć przy monitorze, a potem spokojnie zajmuje się innymi rzeczami - to znaczy, że komputer to jego pasja i ulubiona forma spędzania czasu. Jeśli prawie cały dzień gra, cierpią na tym inne rzeczy, zapomina o śnie i odpoczynku, jest rozdrażniony - jest uzależniony od komputera, co jest bolesną dolegliwością i wymaga pomocy.

Przyczyny uzależnienia od komputera

• Nieznajomość zasad psycho-higieny interakcji z komputerem.

• Pragnienie, by komunikację z bliskimi zastąpić komputerem.

• Pragnienie nastolatka, by uciec od trudności świata rzeczywistego do świata wirtualnego.

• Rodzice nie zdają sobie sprawy z tego, że ich dziecko dorasta i nie zmieniają sposobu komunikowania się z nim.

• Dziecko czuje się w domu nieswojo, ponieważ nie ma przestrzeni osobistej, w której mogłoby się czuć jak w domu.

• Niska samoocena i brak poczucia bezpieczeństwa dziecka oraz zależność od opinii innych.

• Dziecko jest wycofane i odrzucane przez rówieśników.

• Naśladownictwo, podążanie za przyjaciółmi poza rzeczywistością.

Oznaki uzależnienia od komputera

• Prośby o przerwy w graniu na komputerze są odbierane jako agresywne, a dziecko nie reaguje na prośby.

• Czuje się przygnębiony, jeśli spędza przy komputerze mniej czasu niż zwykle.

• Zaczynają się pojawiać problemy z nauką.

• Ma problemy z komunikacją, częste konflikty.

• Nastolatek ukrywa przed innymi, ile czasu spędza w Internecie, jakie strony odwiedza.

• Kiedy robi inne rzeczy, myśli i mówi o komputerach, grach i Internecie.

• Zaburzone są codzienne czynności dziecka, jego rytm jedzenia i snu, posiłki są spożywane bez przerw na granie na komputerze.

• Niecierpliwość, oczekiwanie i myślenie z wyprzedzeniem o powrocie do komputera.

Konsekwencje nieograniczonego korzystania z komputera

• Interakcja z komputerem zastępuje prawdziwą komunikację, przez co nie rozwija się osobowość dziecka.

• Osoba korzystająca z Internetu przegląda strony, a nie uczy się, przez co nabiera powierzchownego stosunku do informacji poznawczej.

• Siedzenie przy komputerze pogarsza wzrok, krążenie krwi w miednicy i powoduje problemy z kręgosłupem.

• Częsta zmiana obrazów na monitorze utrudnia dziecku koncentrację, powoduje zmęczenie i napięcie nerwowe.

• Występują zaburzenia behawioralne

Co należy zrobić, jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko jest uzależnione od komputera?

• Nie próbuj wywierać na dziecku presji, nie narzucaj surowych zakazów i ograniczeń. Nie rób niczego gwałtownie ani szybko, bo jeśli dziecko jest "uzależnione", nagłe odłączenie go od komputera może mieć nieodwracalne skutki.

• Należy być przygotowanym na spokojne poradzenie sobie z bolesnym stanem.

• Spróbuj nawiązać dialog z dzieckiem. Porozmawiajcie o korzyściach i szkodach płynących z korzystania z komputera.

• Rozmowa o wolności i prawie do wyboru, o ograniczeniach i odpowiedzialności za podejmowane decyzje.

• Wyznacz niewielki limit czasu spędzanego w wirtualnym świecie.

• Monitoruj reakcję dziecka na nowe warunki i, co najważniejsze, dokładność ich przestrzegania. Sprawdź, czy dziecko nie ma trudności z przestrzeganiem nowych ram czasowych.

• Jeśli czas ten można stopniowo skracać, należy to robić do czasu ustalenia normy.

• Monitoruj zajęcia pozalekcyjne dziecka (kluby, zajęcia dodatkowe).

• Włączaj dziecko w prace domowe.

• Codziennie komunikuj się z dzieckiem i zwracaj uwagę na to, co robi.

• Kontrolowanie i cenzurowanie gier i programów komputerowych.

• Upewnij się, że dziecko korzysta z komputera tylko wtedy, gdy jest wypoczęte i po wykonaniu podstawowych czynności.

• Naucz dziecko, jak radzić sobie z negatywnymi emocjami i jak postępować w sytuacjach stresowych.

• Nie zapominaj, że rodzice są wzorem do naśladowania, więc nie łam zasad, które ustalasz dla swojego dziecka (biorąc pod uwagę swoje własne standardy).

• Jeśli dziecko składa obietnice, ale ich nie dotrzymuje, ponieważ jego zależność jest silniejsza niż ono samo, należy wezwać specjalistę: psychoneurologa, psychoterapeutę lub psychologa z ośrodka zdrowia dla dzieci w miejscu zamieszkania.